Các lệnh Linux cơ bản (Phần 1)

Giới thiệu

Linux là một hệ điều hành mạnh mẽ, được sử dụng rộng rãi trong các máy chủ, hệ thống nhúng và các ứng dụng phát triển phần mềm. Để khai thác tối đa khả năng của Linux, việc nắm vững các lệnh cơ bản là điều cần thiết. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về những lệnh Linux cơ bản nhất mà mọi người dùng Linux đều nên biết để quản lý tập tin, thư mục và hệ thống một cách hiệu quả.

File Commands :

ls – Liệt kê tập tin và thư mục

• Ý nghĩa: Hiển thị danh sách các tập tin và thư mục trong thư mục hiện tại.
• Cách dùng:

ls
ls -l      # Hiển thị chi tiết với quyền truy cập, kích thước, ngày tháng
ls -a      # Hiển thị tất cả các tập tin, bao gồm các tập tin ẩn
ls -lh     # Hiển thị kích thước tập tin với định dạng dễ đọc (KB, MB, GB)

cd – Thay đổi thư mục làm việc

• Ý nghĩa: Di chuyển đến thư mục khác.
• Cách dùng:

cd /path/to/directory    # Di chuyển đến thư mục chỉ định
cd ..                    # Di chuyển lên một thư mục cấp cao hơn
cd ~                     # Di chuyển đến thư mục home của người dùng

pwd – Hiển thị thư mục hiện tại

• Ý nghĩa: In ra đường dẫn tuyệt đối của thư mục hiện tại.
• Cách dùng

pwd

cp – Sao chép tập tin hoặc thư mục

• Ý nghĩa: Sao chép một tập tin hoặc thư mục từ vị trí này sang vị trí khác.
• Cách dùng

cp file1.txt file2.txt          # Sao chép file1.txt thành file2.txt
cp -r dir1/ dir2/               # Sao chép thư mục dir1 sang thư mục dir2

mv – Di chuyển hoặc đổi tên tập tin/thư mục

• Ý nghĩa: Di chuyển tập tin/thư mục hoặc đổi tên nó.
• Cách dùng

mv file1.txt /newpath/         # Di chuyển file1.txt vào thư mục mới
mv oldname.txt newname.txt     # Đổi tên file từ oldname.txt sang newname.txt

rm – Xóa tập tin hoặc thư mục

• Ý nghĩa: Xóa tập tin hoặc thư mục.
• Cách dùng

rm file1.txt           # Xóa tập tin file1.txt
rm -r dir1/            # Xóa thư mục dir1 và các tập tin trong đó
rm -f file1.txt        # Xóa mà không có thông báo xác nhận

cat – Hiển thị nội dung tập tin

• Ý nghĩa: Hiển thị nội dung của một hoặc nhiều tập tin lên màn hình.
• Cách dùng

cat file1.txt                # Hiển thị nội dung của file1.txt
cat file1.txt file2.txt      # Hiển thị nội dung của cả hai tập tin

more – Hiển thị nội dung tập tin theo trang

• Ý nghĩa: Hiển thị nội dung của tập tin theo từng trang để dễ đọc hơn.
• Cách dùng

more file1.txt

head – Hiển thị các dòng đầu của tập tin

• Ý nghĩa: Hiển thị các dòng đầu tiên của một tập tin (mặc định là 10 dòng).
• Cách dùng

head file1.txt              # Hiển thị 10 dòng đầu tiên của file1.txt
head -n 20 file1.txt        # Hiển thị 20 dòng đầu tiên của file1.txt

tail – Hiển thị các dòng cuối của tập tin

• Ý nghĩa: Hiển thị các dòng cuối cùng của một tập tin (mặc định là 10 dòng).
• Cách dùng

tail file1.txt              # Hiển thị 10 dòng cuối của file1.txt
tail -n 20 file1.txt        # Hiển thị 20 dòng cuối cùng của file1.txt

ln – Tạo liên kết đến tập tin

• Ý nghĩa: Tạo liên kết cứng (hard link) hoặc liên kết mềm (symbolic link) đến một tập tin.
• Cách dùng

ln file1.txt link1.txt        # Tạo liên kết cứng
ln -s file1.txt link1.txt     # Tạo liên kết mềm (symbolic link)

chmod – Thay đổi quyền truy cập tập tin

• Ý nghĩa: Thay đổi quyền truy cập (read, write, execute) cho tập tin hoặc thư mục.
• Cách dùng

chmod 755 file1.txt           # Cấp quyền đọc, ghi, thực thi cho chủ sở hữu và đọc, thực thi cho người dùng khác
chmod u+x file1.txt           # Thêm quyền thực thi cho chủ sở hữu

chown – Thay đổi chủ sở hữu và nhóm của tập tin

• Ý nghĩa: Thay đổi chủ sở hữu hoặc nhóm của tập tin hoặc thư mục.
• Cách dùng

chown user:group file1.txt   # Thay đổi chủ sở hữu và nhóm của tập tin

stat – Hiển thị thông tin chi tiết về tập tin

• Ý nghĩa: Hiển thị thông tin chi tiết của tập tin, bao gồm quyền, kích thước, thời gian tạo/sửa đổi.
• Cách dùng

stat file1.txt

Việc làm quen với các lệnh Linux cơ bản sẽ giúp bạn thao tác và quản lý hệ thống một cách dễ dàng và nhanh chóng. Mặc dù Linux có rất nhiều lệnh mạnh mẽ và linh hoạt, nhưng việc thành thạo các lệnh cơ bản là bước đầu tiên để bạn có thể tận dụng tối đa các tính năng mà hệ điều hành này mang lại. Hãy tiếp tục khám phá và thực hành để nâng cao kỹ năng sử dụng Linux của bạn!